بررسی تأثیر ماساژ پشت با روغن کنجد بر درد و طول مدت زایمان زنان نخست زا

مقدمه: درد و طول مدت زایمان، از عوامل مؤثر بر پیامدهای مادری و نوزادی زایمان است. در مطالعات انجام شده با استفاده از روش‌های غیر دارویی کاهش درد، عوارض مادری و جنینی گزارش نشده است. لذا مطالعه حاضر با هدف تأثیر ماساژ با روغن کنجد بر میزان درد و طول مدت زایمان در زنان نخست‌زا انجام شد. روش کار: این مطالعه تجربی از نوع کارآزمایی بالینی در سال 1391 بر روی 120 زن نخست‌زای مراجعه کننده به بیمارستان طالقانی آبادان جهت زایمان انجام شد. 40 نفر در گروه مورد (دریافت کنندگان ماساژ با روغن کنجد)، 40 نفر در گروه کنترل اول (دریافت کنندگان ماساژ با روغن مایع (دارونما)) و 40 نفر در گروه کنترل دوم (دریافت کننده مراقبت معمول) قرار گرفتند. برای گروه مورد، 15 دقیقه ماساژ منظم و دورانی با روغن کنجد در نواحی کتف، دو طرف ستون مهره‌ها و ناحیه ساکروم در سه مرحله دیلاتاسیونی 5-4، 7-6 و 10-8 سانتی در حین انقباض و پس از انقباض توسط پژوهشگر اول و دوم انجام شد و پس از پایان درد در صورت تمایل زائو، ماساژ روی ساکروم و یا سرتاسر پشت و شانه‌ها انجام می‌شد. سپس با اعلام شروع درد زایمان از سوی مادر، نمره درد بر اساس معیار سنجش درد توسط مادر تعیین و توسط پژوهشگر ثبت شد. داده‏ها پس از گردآوری با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه 16) و آزمون های آنالیز واریانس و آزمون مقایسه نسبت توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: در این مطالعه ماساژ با روغن کنجد به طور معناداری باعث کاهش طول مدت مراحل اول، دوم و سوم زایمان شد (001/0>p) و با اینکه موجب کاهش درد در تمام مراحل زایمان شد، ولی این اختلاف میانگین‌ها فقط در مرحله سوم زایمان از نظر آماری معنادار بود (001/0>p). نتیجه‌گیری: استفاده از ماساژ با روغن کنجد علاوه بر اینکه روشی ایمن و بدون عوارض جانبی می‌باشد، باعث کاهش طول مراحل زایمان و کاهش درد در تمام مراحل بخصوص در مرحله سوم زایمان شد.